Cập nhật nội dung chi tiết về Những Ca Khúc Làm “Sống Dậy” Thời Khắc Lịch Sử Ngày 30 mới nhất trên website Asianhubjobs.com. Hy vọng thông tin trong bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu ngoài mong đợi của bạn, chúng tôi sẽ làm việc thường xuyên để cập nhật nội dung mới nhằm giúp bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
Ngày 30-4-1975 là ngày lịch sử của đất nước, Bắc Nam nối liền một dải. Vào thời khắc ấy, đã có nhiều ca khúc ra đời mừng non sông thống nhất.
Đại thắng mùa xuân 1975 đã đi vào lịch sử như một mốc son chói lọi, mở ra một giai đoạn mới tương lai rạng rỡ của đất nước. Sự kiện này là nguồn cảm hứng lớn lao, mãnh liệt cho các nhạc sĩ. Đặc biệt, phải kể đến những ca khúc được các nhạc sĩ sáng tác đầy ấn tượng vào đúng giai đoạn đó với niềm xúc động mãnh liệt, dâng trào như “Mùa xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh” (Xuân Hồng), “Đất nước trọn niềm vui” (Hoàng Hà), “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng” (Phạm Tuyên) đã sống mãi trong trái tim hàng triệu người dân Việt Nam dù chiến tranh đã lùi xa.
Xe tăng Quân giải phóng tiến vào Dinh Độc Lập, trưa 30-4-1975. Ảnh: Trần Mai Hưởng/TTXVN.
”Mùa xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh” (Xuân Hồng)
Nhạc sĩ Xuân Hồng, sinh năm 1928 tại Châu Thành, Tây Ninh trong một gia đình nông dân yêu thích nhạc tài tử, ông được học nhạc từ rất sớm. Xuân Hồng tham gia cách mạng từ những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp với nhiệm vụ giao liên. Ngoài làm nhiệm vụ, ông bắt đầu tham gia hoạt động văn nghệ ở chiến trường.
Năm 1949, ông bắt đầu sáng tác những ca khúc đầu tiên trong sự nghiệp âm nhạc của mình. Ông nổi tiếng với những nhạc phẩm “Bài ca may áo”, “Xuân chiến khu”, “Tiếng chày trên sóc Bom Bo”, “Mùa xuân bên cửa sổ”…
Tháng 3-1975, khi chiến dịch Tây Nguyên mở màn, nhạc sĩ Xuân Hồng đi công tác ở chiến trường B2. Lúc này, những lời nhạc đầu tiên đã hình thành trong đầu ông, ông đã ghi vội lên cánh tay, viết lên lá cây để lưu lại lời cho khỏi quên. Khi vào đến Sài Gòn, tác giả chứng kiến thời khắc năm cánh quân giải phóng hiên ngang tiến về Sài Gòn, lật đổ chính quyền Sài Gòn, một trang sử mới của dân tộc được mở ra. Từ sự xúc động của thời khắc lịch sử 30-4, ông đã hoàn thiện và cho ra đời bài hát “Mùa xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh”.
Bài hát “Mùa xuân trên thành phố Hồ Chí Minh” do nhạc sĩ Xuân Hồng sáng tác vào năm 1975.
Ca từ bài hát thể hiện sinh động nỗi niềm cảm xúc của tác giả khi được chiêm ngưỡng mùa xuân trong niềm vui đại thắng vừa dễ hiểu, dễ đồng cảm đã trở nên rất quen thuộc với người dân TP. Hồ Chí Minh mỗi dịp xuân về. Cũng bởi vì tác giả lột tả được chân thực sự kiện khi tập trung thể hiện tính chất mở hội toàn thắng, không khí vui mừng hân hoan. Nhạc sĩ khéo lồng ghép, kết hợp hình ảnh, sự kiện cho đồng nhất về một khung thời gian giữa thiên nhiên và lịch sử.
Sau bao nhiêu năm đất nước ta bị chia cắt hai miền Nam – Bắc, mùa xuân 1975 trong niềm vui không gì tả xiết xen lẫn niềm xúc động đến không kìm được nước mắt, tất cả mọi người như hòa một khối dưới cờ và hoa rợp trời Sài Gòn: “Ngày đi như trong đêm mơ tuổi lớn rồi mà như ngây thơ. Ôi ta đang đi đi giữa rừng hoa hay ta đi giữa rừng cờ”.
Hình ảnh Thành phố Hồ Chí Minh tràn ngập bóng cờ bay trong mùa xuân đại thắng làm chúng ta liên tưởng hàng ngàn người đổ xuống đường chung một niềm vui phấn khởi vô bờ với nụ cười rạng rỡ. Điều kỳ lạ là bài hát được ra đời trước khi thành phố được mang tên Bác. Đây là một trong 6 tác phẩm tiêu biểu của nhạc sĩ Xuân Hồng đã được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật.
Nhạc sĩ Trần Long Ẩn – Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật – Chủ tịch Hội Âm nhạc TP. Hồ Chí Minh đã từng có một bài viết về ca khúc này, ông nhận xét: “Cái đẹp trong Mùa xuân trên TP. Hồ Chí Minh là một cái đẹp long lanh cả nhạc và lời. Đây là một sáng tạo hết sức nghiêm túc, chân thật của tác giả mà hàng ngàn người hát cũng được, một người hát cũng được, hợp ca, song ca cũng được… Một sáng tác đi vào quần chúng để họ dễ dàng thuộc, dễ dàng hát là một nghệ thuật rất cao”.
“Đất nước trọn niềm vui” (Hoàng Hà)
Nhạc sĩ Hoàng Hà tên thật là Hoàng Phi Hồng (ông còn có thêm bút danh khác Cẩm La) sinh tại Hà Nội vào năm 1929 và chuyển vào Vũng Tàu sinh sống từ năm 1985, ông mất năm 2013. Ca khúc đầu tiên ông sáng tác là “Kháng chiến ca” vào năm ông 18 tuổi (1947).
Ông là tác giả của nhiều ca khúc nổi tiếng, như: “Ánh đèn trên cầu Việt Trì”; “Tiếng hát ngày thứ bảy Cộng sản”; “Gặp nhau trên đỉnh Trường Sơn”; “Hò tải đạn”; “Cùng hành quân giữa mùa Xuân”; “Đất nước trọn niềm vui”, Bản giao hưởng hợp xướng Côn Đảo… “Đất nước trọn niềm vui” là một bài hát hay trong số các ca khúc viết về ngày đại thắng 30/4, đây cũng là sáng tác nổi tiếng của cố nhạc sĩ Hoàng Hà.
Bài hát “Đất nước trọn niềm vui” được sáng tác vào đêm 26-4-1975 tại nhà riêng ở Hà Nội. Khi đó nhạc sĩ công tác tại Đài tiếng nói Việt Nam, vì thế ông thường xuyên được nhận những thông tin sớm nhất về tình hình chiến sự ở miền Nam. Khi nghe tin quân ta đang thẳng tiến về Sài Gòn, nhạc sĩ đã dâng trào cảm xúc cùng với một quá trình tích lũy những tư liệu có được, ông đã viết nên những giai điệu mượt mà, tinh tế báo hiệu ngày vui của dân tộc đang đến rất gần. Ngay cả khi viết ca khúc để đời này, ông chưa từng một lần đặt chân vào đất Sài Gòn.
Khi còn sống, nhạc sĩ đã từng chia sẻ: Trước khi đặt bút viết “Đất nước trọn niềm vui”, ông bỗng nhớ đến điệu hò Đồng Tháp đã từng làm ông ám ảnh mãi. Điệu hò ấy cứ lảng vảng trong đầu ông cho đến khi bật ra câu hát: “Hò ơ… ớ hò… ớ hò… ớ hò… Hội toàn thắng náo nức đất nước, ta muốn bay lên, say ngắm sông núi hiên ngang, ta muốn reo vang, hát ca muôn đời Việt Nam, Tổ quốc anh hùng!”.
Nhạc sĩ kể: Ngay trong đêm ông viết xong bài “Đất nước trọn niềm vui” ông đã cùng con trai lớn của mình là NSƯT Hoàng Lương hát say sưa suốt đêm. Nhạc sĩ kể, ông viết bài hát đó từ đêm 26-4 có nghĩa là chưa có rừng cờ chiến thắng, niềm vui “đi trong muôn ánh sao vàng cờ đỏ tung bay” là niềm vui trong tâm hồn, trong mơ ước khi nghĩ về ngày vui trọn vẹn. Nhạc sĩ đã viết bằng dự cảm nhưng cũng bằng niềm tin tuyệt đối của mọi người dân Việt Nam sống trong thời kỳ lịch sử ấy.
Cố nhạc sĩ Hoàng Hà và ca khúc “Đất nước trọn niềm vui”. Ảnh: TTXVN.
Chính cái tên của bài hát này đã thể hiện rõ một niềm vui không của riêng ai, từ những ngày chuẩn bị chiến thắng, mọi người dân Việt Nam đã vui mừng, hào hứng vì toàn dân tộc đã cùng nhau đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, từng bước vượt qua hết đau thương này đến đau thương khác. Có thể nói, bài hát là âm nhạc của đáy lòng, nó kết đọng tình yêu và khát vọng của về ngày thống nhất non sông. Không khí chiến thắng của chiến dịch mang tên Hồ Chí Minh đã dồn dập bay tới khắp mọi miền Tổ quốc.
Ngay sau ngày sáng tác, bài hát được giao cho Đài Tiếng nói Việt Nam và người được giao trọng trách thể hiện ca khúc này là nghệ sĩ Trung Kiên. Và rồi những lời ca hào hùng, đầy cảm xúc như “Ta đi trong muôn ánh sao vàng, rừng cờ tung bay” hay “Ôi, hạnh phúc vô biên, hát nữa đi em những lời yêu thương!”… đã trở thành hiện thực ghi vào lịch sử. Tên bài hát Đất nước trọn niềm vui về sau đã được chọn làm tên của một tuyển tập nhạc ấn hành năm 1975 và tái bản năm 1985 về đề tài sự kiện 30-4-1975.
Bài hát được phát trên Đài Phát thanh Giải phóng lần đầu vào sáng 1-5-1975 cùng với ca khúc “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng” của nhạc sỹ Phạm Tuyên. Đối với Nhạc sĩ Hoàng Hà viết bài hát “Đất nước trọn niềm vui” chỉ trong một ngày, nhưng là kết quả đúc kết cả quá trình, một đời ông tham gia cách mạng và hoạt động âm nhạc.
Nghệ sỹ ưu tú Hoàng Lương – Trưởng đoàn Ca nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam, con trai của nhạc sĩ Hoàng Hà cho biết chính từ bài “Đất nước trọn niềm vui” mà anh trở thành nhạc sĩ. Điều đặc biệt khiến cho “Đất nước trọn niềm vui” được yêu mến đến như vậy đó chính là âm điệu và lời bát hát đúng như tên bài hát đã đặt ra. Giai điệu bài hát như niềm vui đã được dồn nén lâu lắm rồi, nay gặp thời khắc lịch sử hân hoan mà vang lên từng nhịp, ca từ như nhảy múa hát ca, như reo rắt niềm vui với người nghe, người hát. Một ca khúc mà niềm vui lấp lánh trên mỗi ca từ.
“Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng” (Phạm Tuyên)
Niềm vui hiện rõ trên gương mặt người dân Sài Gòn trong ngày giải phóng 30-4-1975. Ảnh: TTXVN
Nhạc sĩ Phạm Tuyên sinh ngày 12-1-1930, quê ở huyện Bình Giang, Hải Dương. Năm 1958, ông về công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam, đảm nhiệm nhiều chức vụ chỉ đạo về biên tập âm nhạc. Ông là Ủy viên Thường vụ Ban Chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam từ năm 1963 đến năm 1983. Hoạt động của ông rất phong phú trong các lĩnh vực sáng tác, lý luận và phong trào âm nhạc quần chúng.
Ông đã sáng tác nhiều bài hát được nhiều người biết như: “Bài ca người thợ rừng”, “Bài ca người thợ mỏ”, “Bám biển quê hương”, “Chiếc gậy Trường Sơn”, “Từ làng Sen”, “Từ một ngã tư đường phố”, “Gửi nắng cho em”, “Con kênh ta đào”, “Màu cờ tôi yêu”, “Thành phố mười mùa hoa”… còn rất nhiều ca khúc tác giả sáng tác cho thiếu nhi nữa.
Đầu tháng 4-1975, tin thắng trận liên tiếp được báo về từ các chiến trường miền Nam. Với tinh thần nhiệt huyết sôi nổi cùng sự nhạy bén của người nghệ sĩ khi dõi theo từng bước tiến quân, từng trận đánh, các nhạc sĩ đã nhanh chóng viết lên những ca khúc mừng chiến thắng. Từ khắp các tỉnh phía Nam gửi về những ca khúc hừng hực khí thế để dàn dựng thu thanh, phát trên sóng Đài Tiếng nói Việt Nam cổ vũ, động viên kịp thời quân và dân trên từng chặng đường chiến dịch.
Nhạc sĩ Phạm Tuyên cũng được ông Trần Lâm – Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam ngày đó, thông báo giao nhiệm vụ sáng tác một bài hát lớn chào mừng ngày chiến thắng sắp đến. Vào 21 giờ ngày 28/4, Đài Tiếng nói Việt Nam đưa tin phi công (anh hùng Nguyễn Thành Trung) ném bom sân bay Tân Sơn Nhất. Sau tin đó, bao cảm xúc hồi hộp, vui sướng trong nhạc sĩ cứ tuôn trào, và lập tức, ông đã cầm bút viết lên bài hát này.
Nhạc sĩ Phạm Tuyên sáng tác trong căn hộ nhỏ giữa lòng Hà Nội. Ảnh:TTXVN.
Chỉ chưa đầy hai tiếng đồng hồ, nhạc sỹ Phạm Tuyên đã viết xong bài hát “Như có Bác trong ngày vui đại thắng”. Đến trưa ngày 30-4, sau khi nghe tin miền Nam hoàn toàn được giải phóng, Tổng Giám đốc Trần Lâm cho gọi nhạc sỹ lên khi vừa nghe xong bài “Như có Bác trong ngày vui đại thắng”, Ông Trần Lâm vui mừng đề nghị cho thu thanh ngay bài hát để phát trong bản tin thời sự đặc biệt. Chiều ngày 30-4 bài hát phát sóng trong bản tin thời sự đặc biệt lúc 17 giờ của Đài tiếng nói Việt Nam, chính thức công bố tin giải phóng hoàn toàn miền Nam Việt Nam.
Nhạc sĩ Phạm Tuyên chia sẻ: “Nhiều người đã hỏi tôi vì sao ca khúc này lại có sức hút đến vậy. Ca khúc này được tôi viết vào đúng ngày 30-4-1975, ngày giải phóng đất nước, nhân dân cả nước vỡ oà trong hạnh phúc vì bao nhiêu hy sinh, mất mát, đấu tranh kiên cường trong suốt 30 năm để thắng lợi. Có lẽ, ca khúc này có sức sống lâu bền trong tâm hồn người Việt vì nó thể hiện được niềm vui sướng, hân hoan vỡ oà của nhân dân trước những chiến thắng mà phải rất khó khăn, gian khổ, kiên cường mới thực hiện được”.
“Tôi còn nhớ, trong một sự kiện văn hoá mà tôi được tham gia tại Nhật Bản vào năm 1979, tôi đã vô cùng ngạc nhiên khi người Nhật lại hát “Như có Bác trong ngày vui đại thắng” ở sự kiện này. Tôi hỏi họ tại sao các ông lại hát ca khúc này, họ trả lời rằng, dù ca khúc này có hoàn cảnh sáng tác cụ thể nhưng họ vẫn thích hát vì nó thể hiện tinh thần, ý chí của người Việt Nam. Tôi rất cảm động khi nghe vậy. Với người nhạc sĩ, ca khúc được sống mãi trong lòng công chúng, được mọi người yêu mến… đã là hạnh phúc không gì đong đếm được”, nhạc sĩ Phạm Tuyên tâm sự.
Và còn rất nhiều những ca khúc hay ý nghĩa nữa mang sức sống mãnh liệt, sống mãi với thời gian bởi nó như một cuốn lịch sử bằng âm nhạc ghi lại một thời khắc lịch sử không thể nào quên của dân tộc ngày 30-4-1975.
Theo Báo Tin tức
Những Ca Khúc Bất Hủ Về Ngày 30.4.1975
Ảnh: Gettyimages
Sáng tác: Lưu Hữu Phước
Biểu diễn: Quang Hưng
Ca khúc “Tiến về Sài Gòn” được nhạc sĩ Lưu Hữu Phước sáng tác năm 1966 để cổ vũ cuộc tiến công và nổi dậy năm 1968. 9 năm sau, ngày 30.4.1975 lịch sử ca khúc đã được phát trên đài phát thanh chỉ sau vài phút tổng thống Việt Nam Cộng Hòa, Dương Văn Minh đầu hàng.
2. Giải phóng miền Nam
Nhạc và lời: Huỳnh Minh Siêng
Trình bày: Hợp xướng Đoàn ca múa Tổng cục Chính trị
Ca khúc này được Lưu Hữu Phước sáng tác năm 1961 nhân dịp thành lập Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam. Đây cũng là bài hát chính thức của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam.
3. Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng
Sáng tác: Phạm Tuyên
Thể hiện: Tuyết Thanh – Đặng Hùng – Hợp xướng Đài TNVN
Đầu tháng 4.1975, nhạc sĩ Phạm Tuyên được Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam giao nhiệm vụ sáng tác một bài hát chào mừng ngày chiến thắng sắp đến. Đêm 28.4.1975, nhạc sĩ Phạm Tuyên đã hoàn thành bài hát trong vòng chưa đầy 2 tiếng đồng hồ.
4. Đất nước trọn niềm vui
Sáng tác: Hoàng Hà
Trình bày: Trung Kiên
“Đất nước trọn niềm vui” được nhạc sĩ Hoàng Hà sáng tác vào đêm 26.4.1975. Điều thú vị là nhạc sĩ Hoàng Hà viết ca khúc lịch sử này khi ông chưa đặt chân vào Sài Gòn. Nhiều người vẫn nghĩ rằng nhạc sĩ đã có mặt tại Sài Gòn trong những ngày đầu sôi động ấy.
Nhưng nhạc sĩ Hoàng Hà chia sẻ, như lời bài ca “Ta muốn bay lên say ngắm sông núi bao la,” khi ấy tôi ở Hà Nội và muốn được bay lên thực để vào ngay với miền Nam, để nhìn khắp núi sông trong niềm tự hào khôn tả.
5. Tiếng hát thành phố mang tên Người
Nhạc: Cao Việt Bách
Lời: Đăng Trung
Thể hiện: Hữu Nội – Hợp xướng Đài Tiếng nói Việt Nam
“Tiếng hát thành phố mang tên Người” có phần lời là của nhà báo Đăng Trung. Tháng 3.1975, ông nhận nhiệm vụ viết một bài báo đặc biệt về Sài Gòn đón chào ngày chiến thắng. Ông thức trắng đêm viết bài báo “Từ thành phố này, Người đã ra đi”.
Bài báo được in sau đó nhưng cái tít được sửa là “Cách đây 64 năm, từ Sài Gòn, Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước”. Ngay đêm đó, một đêm sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, ông hì hục làm một bài thơ với tít ban đầu. Sau đó, ông đã bàn với nhạc sĩ Cao Việt Bách và bài hát “Tiếng hát thành phố mang tên Người” đã ra đời.
Theo Nguyên Linh/ chúng tôi
Nguồn :
Nghe Lại Những Ca Khúc Bất Hủ Về Chiến Thắng Điện Biên Phủ
(HNMO) – Chiến dịch Điện Biên Phủ giành thắng lợi hoàn toàn vào ngày 7-5-1954. Đây là chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.
Theo chân những người lính tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ, có không ít những nhạc sĩ cũng ra trận và đã sáng tác những ca khúc bất hủ, góp phần cổ vũ tinh thần của quân, dân ta thời điểm đó và giúp chiến thắng sống mãi trong lòng người dân Việt Nam.
Chiến thắng Điện Biên Phủ vào ngày 7-5-1954 “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.
1. Giải phóng Điện Biên – nhạc sĩ Đỗ Nhuận
Ca khúc luôn được vang lên vào mỗi dịp kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ. Xuất xứ ra đời của “Giải phóng Điện Biên” đã được nhạc sĩ Đỗ Nhuận ghi chép trong hồi ký “Âm thanh cuộc đời” như sau:
“Ngày 7-5-1954, chúng tôi đang cuốc, rải đá, thì vào buổi chiều, một đồng chí liên lạc từ mặt trận đạp xe qua, reo to: “Mường Thanh địch hàng rồi! Giải phóng Điện Biên rồi!”. Tất cả đoàn văn công ngừng tay cuốc, ôm nhau nhảy không cần nhạc đệm… Tôi lại đàn, lại hát. Đêm hôm đó, tôi ngồi viết bên bếp nhà sàn đỏ lửa, thâu đêm, suốt sáng. Tay búng chiếc violin, mồm cứ y ỷ, sợ làm ồn anh em mất ngủ. Có mấy củ sắn lùi trong bếp than để bồi dưỡng đêm, tôi vừa viết, vừa bóc sắn ăn”.
Ca khúc “Giải phóng Điện Biên” đã ra đời từ đó, đến nay vẫn trở thành “tượng đài” bằng âm thanh, một bản hùng ca bất hủ gắn với chiến dịch giải phóng Điện Biên. Ca khúc này cũng được chọn làm nhạc hiệu chính thức hằng ngày của Đài Tiếng nói Việt Nam. 2. Trên đồi Him Lam – nhạc sĩ Đỗ Nhuận
Cùng với ca khúc “Giải phóng Điện Biên”, ca khúc “Trên đồi Him Lam” được nhạc sĩ Đỗ Nhuận viết trong giai đoạn quân và dân ta thực hiện Chiến dịch Điện Biên Phủ.
Khi Chiến dịch Điện Biên Phủ chính thức bắt đầu, mở màn bằng trận Him Lam vào chiều muộn ngày 13-3-1954, chỉ sau 5 giờ chiến đấu, ta đã chiếm được cứ điểm này, tiêu diệt và bắt sống hơn 500 địch quân, hoàn toàn làm chủ cứ điểm Him Lam.
Giữa trận địa còn ngổn ngang xác pháo, xác địch, nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã sáng tác ca khúc “Trên đồi Him Lam”. Bài hát hừng hực khí thế chiến đấu, không chỉ thể hiện ý chí “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” của Bộ đội Cụ Hồ mà còn thể hiện khát vọng chiến thắng, khát vọng hòa bình, cổ vũ mạnh mẽ tinh thần yêu nước của quân và dân ta.
“Hôm qua đánh trận Điện Biên. Chiến hào xuất kích đồi Him Lam ta tiến quân vào. Đột phá tiêm đao tiến đánh vào. Đi mở đường thắng lợi, ba tháng đổ mồ hôi ta tới đây quyết diệt cho hết quân thù…”.
3. Hành quân xa – nhạc sĩ Đỗ Nhuận
“Hành quân xa dẫu có nhiều gian khổ. Vai vác nặng ta đã đổ mồ hôi… Chí căm thù bởi bọn thực dân nó áp bức. Đời chúng ta đâu có giặc là ta cứ đi…”. Những câu hát trong bài “Hành quân xa” đến nay vẫn còn nguyên giá trị, tôn thêm niềm tự hào dân tộc của quân và dân ta khi đồng lòng, đồng tâm thực hiện Chiến dịch Điện Biên Phủ.
Cùng với hai ca khúc “Giải phóng Điện Biên”, “Trên đồi Him Lam” thì “Hành quân xa” của nhạc sĩ Đỗ Nhuận là ca khúc tiêu biểu đã phản ánh chân thực cuộc chiến tranh chính nghĩa, hào hùng của dân tộc ta.
Bài hát được ông sáng tác trong hoàn cảnh rất đặc biệt. Một lần, ông cùng các chiến sĩ hành quân từ huyện Đại Từ (tỉnh Thái Nguyên) qua đèo Khế đến Thượng Bằng La (Yên Bái). Hành quân ngày đêm nhưng đoàn quân cũng chưa biết địa điểm tập kết ở đâu.
Thế rồi, nghỉ giữa chặng đường hành quân, các anh cùng bàn luận, phán đoán ý đồ tác chiến của cấp trên. Một đồng chí đứng lên hô vang: “Thôi, không cần thắc mắc! Đời chúng ta, đâu có giặc là ta cứ đi”. Câu nói đó trở thành gợi ý để nhạc sĩ Đỗ Nhuận phát triển và sáng tác ca khúc “Hành quân xa” – một bản hành khúc cho người lính trong những năm dài kháng chiến. Bài hát với ca từ giản dị, tự nhiên, ngắn gọn, dễ thuộc nhưng vô cùng sâu sắc.
4. Hò kéo pháo – nhạc sĩ Hoàng Vân
“Hò kéo pháo” là bài hát của nhạc sĩ Hoàng Vân, ra đời trong hoàn cảnh khá đặc biệt. Khi đó, nhạc sĩ Hoàng Vân là một chàng trai Hà Nội ngoài 20 tuổi, được lên Điện Biên tham gia kháng chiến.
Trong chuyến đi thực tế, Hoàng Vân được quan sát, tiếp cận với cuộc sống và tinh thần chiến đấu của nhân dân ta ở Điện Biên, đặc biệt là hình ảnh các chiến sĩ, đồng đội của mình kéo những khẩu pháo khổng lồ dù vai ướt đẫm sương đêm nhưng vẫn nắm chắc tay không buông rời, quyết tâm bảo vệ pháo.
Nhạc sĩ Hoàng Vân từng kể lại, đêm đêm theo tiếng hò “dô ta nào, hai ba nào…”, tiếng mõ tre cốc cốc làm hiệu lệnh dưới ánh trăng, hàng trăm chiến sĩ mặc áo trấn thủ, đội mũ nan cúi rạp người, choãi chân, những bắp tay rắn chắc bám vào dây chão, dây mây, dây song để kéo pháo… Tất cả những hình ảnh, những âm thanh đó đã tạo nên một bức tranh hùng vĩ, một không khí náo nhiệt hừng hực khí thế quyết tâm làm vang động cả núi rừng Điện Biên.
Chứng kiến những gian nan vất vả của bộ đội ngày đêm đưa những cỗ pháo nặng hàng tấn vượt qua dốc núi, nhạc sĩ Hoàng Vân đã viết ca khúc “Hò kéo pháo” với những lời ca cháy bỏng: “Hò dô ta nào kéo pháo ta vượt qua đèo/Hò dô ta nào kéo pháo ta vượt qua núi. Dốc núi cao cao nhưng lòng quyết tâm còn cao hơn núi. Vực sâu thăm thẳm, vực nào sâu bằng chí căm thù…”.
5. Qua miền Tây Bắc – nhạc sĩ Nguyễn Thành
Nhạc sĩ Nguyễn Thành viết nhạc phẩm “Qua miền Tây Bắc” trước khi có Chiến dịch Điện Biên Phủ. Ca khúc đầy chất thơ nhưng cũng rất hiện thực đã nói lên tấm lòng yêu nước nồng nàn của chiến sĩ ta. Nguyễn Thành đã sáng tác “Qua miền Tây Bắc” ở đỉnh đèo Khâu Vác, đó là cửa ngõ vào Điện Biên Phủ.
Để có một tác phẩm như thế, tác giả đã ba lần cùng các đồng đội hành quân qua miền Tây Bắc. Trong ca khúc “Qua miền Tây Bắc”, tác giả đã ghi lại những tình cảm nồng nhiệt cùng tấm lòng rất chân thật, tình nghĩa đối với Tây Bắc cũng như sự quyết tâm, đồng lòng, đồng sức của quân và dân ta trong chiến dịch giải phóng Điện Biên: “Qua miền Tây Bắc, núi vút ngàn trùng xa/Suối sâu đèo cao, bao khó khăn ta vượt qua/Bộ đội ta vâng lệnh Cha già/Về đây giải phóng quê nhà/Đất nước miền Tây Bắc đau thương từ bao lâu dưới ách loài giặc tàn ác/Quân với dân một lòng không phân biệt xuôi ngược/Cùng đồng tâm tiêu diệt hết quân thù”.
Nhạc Sĩ Đỗ Nhuận Và Ca Khúc Về Điện Biên
Nhạc sĩ Đỗ Nhuận tại Nhạc viện Traikovski – 1960.
Đã 55 năm, nhưng âm hưởng hào sảng của những câu hát “Giải phóng Điện Biên/Bộ đội ta tiến quân trở về/Giữa mùa (này) hoa nở/Miền Tây Bắc tưng bừng vui…” trong bài “Chiến thắng Điện Biên của nhạc sĩ Đỗ Nhuận vẫn còn vang vọng. Mỗi lần các ca khúc vang lên, là mỗi lần không khí hào sảng của những tháng ngày đánh trận Điện Biên được tái dựng qua từng nốt nhạc, ca từ…
“Chiến thắng Điện Biên” được coi là hiện tượng độc nhất vô nhị trong làng nhạc Việt Nam, khi là ca khúc vừa có sức trường tồn, vừa được phổ rộng: chỉ sau khi ra đời vài tiếng, bài hát đã được biểu diễn tại lễ mừng chiến thắng Điện Biên và hơn nửa thế kỷ qua, vẫn là bản nhạc bắt đầu chương trình một ngày mới của Đài TNVN, lập kỷ lục về phát trên sóng phát thanh quốc gia.
“Chiến thắng Điện Biên” còn trở thành nhạc cho phim tư liệu “Điện Biên Phủ”, phim “Hoa ban đỏ” và đã được chuyển soạn cho giao hưởng, được nhiều dàn nhạc của Nga, Đức dựng thành các hợp xướng lớn.
Một ngày cuối tuần, chúng tôi và nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân – Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam đương nhiệm, con trai của nhạc sĩ Đỗ Nhuận, cùng ngược dòng ký ức hào hùng của quá khứ, để ôn lại khoảnh khắc mà tác phẩm ghi dấu ấn lịch sử đã ra đời…
Những ngày bước vào chiến dịch Điện Biên là thời điểm đầy hy sinh, gian khó của bộ đội và nhân dân ta với những cuộc giao tranh khốc liệt. Tổ sáng tác hỏa tuyến và các chiến sĩ văn công phải ngừng biểu diễn, để cùng tham gia sửa đường đón pháo ta vào trận.
Nhạc sĩ Đỗ Nhuận được giao làm tổ trưởng đơn vị làm đường ở bản Mường Phăng, cách Điện Biên chừng 60km. Tạm gác những nốt nhạc, lời ca, người nhạc sĩ tay choòng, tay cuốc, cùng bộ đội và dân công ngày đêm cuốc đá, rải đường. Bàn tay chai sần vì cầm cuốc cầm xẻng, nhưng suy nghĩ vẫn luôn rộn ràng những giai điệu tươi vui chờ đón mừng thắng lợi.
Bởi trước đó, khi xem một chương trình văn nghệ của Đoàn văn công TCCT do nhạc sĩ Đỗ Nhuận sáng tác, với một dự cảm nhạy bén, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã ân cần căn dặn: “Đỗ Nhuận sáng tác dần bài về chiến thắng Điện Biên đi là vừa”.
Mỗi ngày, niềm tin thắng lợi càng nung nấu trong tim người nhạc sĩ, thôi thúc ông cho ra đời một tác phẩm xứng tầm. Quen làm việc với sự chuẩn bị chu đáo, ông luôn cẩn thận ghi vào sổ tay một tứ thơ bất chợt, hay một nét nhạc bỗng lóe lên trong đầu. Chẳng mấy chốc, cuốn sổ tư liệu cho bài hát đã có tới 5 trang viết tay.
Nhạc sĩ Đỗ Nhuận trăn trở với lựa chọn môtip nhạc cho khúc khải hoàn bằng cả khát vọng cống hiến và lòng yêu nước. Trong di cảo để lại cho con trai, nhạc sĩ viết: “Nghĩ rằng bài này phải sáng sủa, bối cảnh trên đất Tây Bắc. Chất liệu âm nhạc cần phải pha giữa chất nhạc Kinh và Thái. Tôi tự hỏi: có pha trộn được không? Tôi nghĩ được, vì dân tộc Việt mình là một, chỉ cần có nhạc cảm chân thực và cần thời điểm… Tôi không có ý định nói lên tầm cỡ vĩ đại của chiến dịch như một bộ phim nhiều tập, chỉ muốn dựng lên một cột mốc nhỏ, đánh dấu trận chiến thắng bằng một hình thức âm nhạc dễ phổ cập. Bộ đội ta vượt núi trèo đèo bao ngày gian khó mới làm nên chiến thắng, thi khúc thức âm nhạc không cần phép tính ngang bằng sổ ngay; lời ca phải súc tích…”.
Rồi cái ngày mà ông cùng cả nước mong đợi đã đến. Ngày 7/5/1954. Khi ánh nắng hoàng hôn đổ trên những tán cây rừng xào xạc, nhạc sĩ Đỗ Nhuận đang hối hả cùng đồng đội cuốc đất, san đường thì một đồng chí liên lạc từ mặt trận đạp xe qua, reo vui:
– Hồng Cúm hàng rồi! Giải phóng Điện Biên rồi!
Niềm vui vỡ òa sau bao ngày trông đợi. Mọi người cầm tay nhau nhảy tưng bừng. Còn ông, hạ quyết tâm đêm nay phải xong bài hát mà ông đã nung nấu bao ngày.
Ngay trong cái đêm lịch sử ấy, nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã thức trắng bên bếp lửa nhà sàn. Dưới ánh lửa bập bùng như tiếng reo ca trong trái tim hàng triệu người Việt Nam khi ấy, những nốt nhạc rộn rã, náo nức chảy tràn đã dệt nên một ca khúc hùng tráng của dân tộc, mà chính ông cũng chẳng thể ngờ, nó sẽ sống mãi cùng năm tháng.
Sáng hôm sau, cả 2 lời của ca khúc hoàn thành. Nhạc sĩ Đỗ Nhuận đưa bản chép tay đầu tiên cho Đoàn văn công TCCT hát tại chỗ, còn ông cũng tự hát cho bộ đội nghe và dạy cả các chiến sĩ ở Đại đội Pháo binh. Ngày trở về, ngồi trên xe, ông lại cùng anh em hát vang bài ca “Chiến thắng Điện Biên”.
Khi nhạc sĩ Hoàng Kiều của Đoàn Văn công TW nhận xét về sự mới lạ trong nét nhạc vốn gốc dân tộc, nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã nói vui: “Chẳng qua là “đất thó” của dân tộc, tôi nhào nặn thành “gạch” cho nhân dân dùng. Đúng sai gì, tôi xin chịu trách nhiệm với các cụ, với tổ tiên”.
Về sau, nhớ lại những năm tháng gian truân mà hào hùng ấy, ông bộc bạch: “Chiến thắng Điện Biên Phủ đã đánh dấu sự trưởng thành của quân đội, mà tôi cũng là một chiến sĩ cầm đàn được lớn lên trong hàng quân, lớn lên cả về tư duy bút pháp”.
Lắng trong âm hưởng hào hùng của nhạc phẩm mà người cha đã viết bằng sự rung động sâu thẳm của con tim, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân xúc động: Cũng như một số nhạc sĩ khác, cha tôi trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên, nên cảm xúc trong ca khúc của ông là đại diện cho tình cảm, mong muốn của chiến sĩ, đồng bào cả nước chứ không chỉ của cá nhân ông.
“Chiến thắng Điện Biên” là sự hội tụ chất liệu âm nhạc mà phải là người trong cuộc mới nhận ra và ghi lại được: hình ảnh bà con dân tộc Kinh hiện lên qua nét nhạc đồng bằng Bắc Bộ cùng với nét nhạc và hình ảnh múa xòe hoa đặc trưng của đồng bào Thái Tây Bắc. Đi qua thời gian, chỉ những tác phẩm văn nghệ đi từ tình cảm rung động chân thành, sâu sắc mới thực sự có giá trị và mãi đọng lại. Đó cũng là bài học từ sự cộng hưởng mà cha tôi để lại.
Đã hơn 5 thập niên trôi qua. Nhưng dường như mỗi lần các ca khúc về Điện Biên của nhạc sĩ Đỗ Nhuận vang lên, là mỗi lần không khí hào sảng của những tháng ngày đánh trận Điện Biên được tái dựng qua từng nốt nhạc, ca từ. Để thêm một lần, các sáng tác tràn đầy không khí hào sảng ấy lại khơi dậy niềm tự hào trong quá khứ, tiếp thêm cho mọi người niềm lạc quan cách mạng, tin tưởng vào tương lai.
Để có được thành công ấy, sự dấn thân của người nghệ sĩ vào cuộc kháng chiến là đảm bảo đầu tiên cho cảm hứng sáng tạo, cùng với tài năng và lao động nghệ thuật…
Bạn đang đọc nội dung bài viết Những Ca Khúc Làm “Sống Dậy” Thời Khắc Lịch Sử Ngày 30 trên website Asianhubjobs.com. Hy vọng một phần nào đó những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp là rất hữu ích với bạn. Nếu nội dung bài viết hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!