Top 6 # Xem Nhiều Nhất Lời Giải Hay Tập Bản Đồ Địa Lý 9 Mới Nhất 3/2023 # Top Like

Giải Tập bản đồ Địa lí 9

Tài liệu Tập bản đồ Địa lý lớp 9 bài 24 do VnDoc biên soạn với các bài tập được giải chi tiết, giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo, củng cố lý thuyết bài học, nâng cao thành tích học tập môn Địa lớp 9.

Bài 1 trang 33 Tập bản đồ Địa Lí 9

Dựa vào nội dung SGK em hãy đánh dấu X vào ô trống những ý em cho là đúng:

Lời giải:

Trồng và phát triển cây công nghiệp lâu năm

Đẩy mạnh và phát triển ngành nuôi trồng và đánh bắt thủy, hải sản.

Bài 2 trang 33 Tập bản đồ Địa Lí 9

Quan sát lược đồ Vùng kinh tế Bắc Trung Bộ (hình 11) kết hợp với nội dung SGK em hãy:

– Trình bày một số ngành công nghiệp chính của vùng (nơi khai thác, nơi sản xuất)

– Kể tên một số trung tâm công nghiệp và các ngành công nghiệp chính trong các trung tâm đó.

Lời giải:

Một số ngành công nghiệp chính của vùng:

Cơ khí: Thanh Hóa, Vinh, Huế

Khai thác sét và cao lanh ở Thanh Hóa

Chế biến lâm sản: Nghệ An, Hà Tĩnh.

Công nghiệp thực phẩm: Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị, Huế.

Vật liệu xây dựng: Thanh Hóa, Quảng Bình

– Một số trung tâm công nghiệp:

Thanh Hóa: Cơ khí, thực phẩm, sản xuất hàng tiêu dùng

Vinh: Cơ khí, chế biến lâm sản, sản xuất hàng tiêu dùng, thực phẩm.

Huế: Cơ khí, thực phẩm, sản xuất hàng tiêu dùng.

Bài 3 trang 34 Tập bản đồ Địa Lí 9

– Kể tên các hải cảng chính, các tuyến đường quốc lộ nối các tỉnh trong vùng và nối các tỉnh trong vùng với các nước CHDCND Lào.

Lời giải:

– Các hải cảng chính: Cửa Lò, Vũng Áng, Nhật Lệ, Thuận An, Chân Mây.

– Các tuyến đường quốc lộ: quốc lộ 1A (Bắc – Nam), đường Hồ Chí Minh, quốc lộ 7 (Thanh Hóa – Nặm Căn), quốc lộ 8 (Nghệ An – CK Cầu Treo), quốc lộ 9 (Quảng Trị – CK Lao Bảo).

Giải bài tập Địa lý 6 Bài 2: Bản đồ. Cách vẽ bản đồ

(trang 9 sgk Địa Lí 6): – Quan sát bản đồ hình 5, cho biết:

+ Bản đồ này khác bản đồ hình 4 ở chỗ nào?

+ Vì sao diện tích đảo Grơn-len trên bản đồ lại to gần bằng diện tích lục địa Nam Mĩ? (Trên thực tế, diện tích đảo này có 2 triệu km2, diện tích lục địa Nam Mĩ là 18 triệu km2)

– Điểm khác nhau: bản đồ hình 4 chưa nối liền những chỗ bị đứt; bản đồ hình 5 đã nối liền những chỗ bị đứt.

– Theo cách chiếu Mec-ca-to (các đường kinh tuyến, vĩ tuyến trên bản đồ bao giờ cũng như là những đường thẳng song song) thì càng xa xích đạo về phía hai cực, sai số về diện tích càng lớn. Điểu đó lý giải tại sao diện tích Gron-len trên thực tế chỉ bằng 1/9 diện tích lục địa Nam Mĩ, nhưng trên bản đồ Mec-ca-to thì đảo Gron-len lại lớn gần bằng lục địa Nam Mĩ.

(trang 10 sgk Địa Lí 6): – Hãy nhận xét sự khác nhau về hình dạng các đường kính, vĩ tuyến ở các bản đồ hình 5, 6, 7

– Hình 5: Các đường kinh, vĩ tuyến đều là các đường thằng.

– Hình 6: Kinh tuyến giữa (0 o) là đường thẳng, các kinh tuyến còn lại là những đường cong chụm ở cực; vĩ tuyến là những đường thẳng song song.

– Hình 7: Kinh tuyến là các đường cong chụm nhau ở cực; xích đạo là đường thẳng, vĩ tuyến Nam là những đường cong hướng về cực Nam.

Câu 1: Bản đồ là gì? Bản đồ có vai trò như thế nào trong việc giảng dạy và học tập Địa lí?

– Bản đồ là hình vẽ thu nhỏ trên giấy, tương đối chính xác về một khu vực hay toàn bộ bề mặt Trái Đất.

– Bản đồ cung cấp cho ta có khái niệm chính xác về vị trí, về sự phân bố các đối tượng, các hiện tượng tự nhiên cũng như kinh tế – xã hội ở các vùng đất khác nhau trên Trái Đất.

Câu 2: Tại sao các nhà hàng hải hay dùng bản đồ có kinh tuyến, vĩ tuyến là những đường thẳng?

Trên bản đồ có các đường kinh tuyến, vĩ tuyến là đường thẳng; phương hướng bao giờ cũng chính xác, vì vậy trong giao thông, người ta dùng các bản đồ vẽ theo phương hướng này (bản đồ Mec-ca-to)

Định Luật ôm Cho Đoạn Mạch Nối Tiếp, Công Nhân Nước Ngoài Và Số An Sinh Xã Hội, Mẫu Di Chúc, Đề Thi Lý Thpt Quốc Gia 2019, Template Of Powerpoint 2007, Kỹ Năng ứng Phó Với Căng Thẳng, Báo Cáo Nghiên Cuus Khả Thi, Kế Hoạch Hướng Dẫn Tổ Chức Hội Nghị Điển Hình Tiên Tiến Cấp Cơ Sở, Bản Khai Cá Nhân Theo Quyết Định 24/2016, Nhân Sinh, Công Văn Liên Ngành, Chứng Táo Bón Và Kiểm Soát Đại Tiện, Xem Truyện Ngôn Tình Sủng Full, Mẫu Hợp Đồng ủy Quyền Công Chứng Nhà Đất, Công Văn Số 90/sgdĐt-gdth Ngày 10/1/2019 V/v Hướng Dẫn Trình Bày Giáo án, Viết Chữ Đẹp, Điều 4 Nghị Quyết Số 42/2017/qh14, Tiếng Anh Lớp 8 Thí Điểm, Quy Định Luật Giao Thông 2020, Hướng Dẫn Sử Dụng Note 8, Biểu Mẫu 1a, An Sinh Xã Hội, Phác Đồ Điều Trị Tiêu Chảy Trẻ Em, Hiệp ước An Ninh Mỹ Nhật, Quy Trình Công Tác Phát Triển Đảng Viên, Truyện Tranh 9+, Bài Tập Chuyên Đề Vectơ, Chuyên Đề An Toàn Giao Thông, Điều 11 Quy Định 126, Mẫu Bảng Kê 606, Mẫu Đơn Tố Cáo Lãnh Đạo, Kỹ Năng Mềm Gồm Những Gì, Thủ Tục Đăng Ký Xe 16 Chỗ, Dan Y Giai Thich Vau Tuc Ngu An Qua Nho Ke Trong Cay, Bài Tham Luận Đại Hội Chi Đoàn Công An, Hợp Đồng Rửa Xe, Sổ Đăng Ký Bán Đấu Giá Tài Sản, Mẫu Tờ Khai Báo Cáo Thuế Tháng, Thông Tư Số 29/bca, Bảng Cửu Chương Chia 2, Văn Bản Hướng Dẫn Điều 32a, Đề Cương ôn Tập Học Kì 2 Toán 7, Một Đề Thi Trắc Nghiệm Gồm 12 Câu Hỏi, Lin He Ban Than, Thể Lệ Môn Kéo Co, Mẫu Làm Đơn Xin Nghỉ Việc, Thông Báo Tuyển Dụng Của Doanh Nghiệp, 2 Định Luật Len-xơ Cho Phép Ta Xác Định, Sổ Tay Bsci, Mẫu Đơn Xin Mắc Điện 3 Pha, Câu Thơ 2 Dòng Chế,

Thông Tư 02, Quy Định Số Lượng Đại Biểu Dự Đại Hội Đảng, Mẫu Xác Nhận Khuyết Tật, Giải Hóa 8 Đề Cương, Rút Hồ Sơ Nhà Đất, Bí Quyết Thành Công Sinh Viên Huỳnh Ngọc Phiên, 18a/tb-hĐgc/gsql, Văn Bản Yêu Cầu Hoàn Thuế, 9, Truyện X Có Hình, Câu Hỏi Trắc Nghiệm Về ô Nhiễm Không Khí, Tim Tai Lieu Gvmn 2, Giấy Cung ứng Séc, 415/tccp-vc, 500 Câu Trắc Nghiệm Chứng Khoán Có Đáp án, Quá Trình Truyền âm Trong Các Môi Trường, Bảo Hiểm Xã Hội Bảo Hiểm Y Tế, Xin Nghỉ Bí Thư Đoàn, Tiêu Chuẩn 33-2006, Thông Tư 38/2020/tt-bgdĐt Ngày06/10/2020, Thần Xích , Phiếu Giao Nhận 606, Nghị Định 10/2020, Bài Tập Chuyên Đề Bất Phương Trình Lớp 10, Báo Cáo 2 Năm Thực Hiện Chỉ Thị 05, Giải Bài Tập 16 Sách Tiếng Pháp Taxi, Chỉ Thị 202/2016 Của Bộ Quốc Phòng Về, Quan Niệm Phát Triển, Hông Tư Số 65/2016/tt-bqp Ngày 16 Tháng 5 Năm 2016 Của Bộ Quốc Phòng Về Quy Định Và Hướng Dẫn Về Tra, Bản Thảo Văn Bản,

g du vµ miÒn nuÝ B¾c Bé lµ: M­êng , Th¸i, Tµy, Nïng, M"ng, Dao. Cùc Nam Trung Bé vµ Nam Bé cã c¸c d©n téc: Ch¨m, Hoa, Kh¬-me. C©u 2: §¸nh dÊu x vµo " trèng ý em cho lµ ®óng nhÊt. D©n téc ViÖt ph©n bè chñ yÕu ë: C¸c ®ång b"ng, trung du vµ vïng duyªn h¶i. C©u 3: Xem c©u 1 & 3 phÇn A(II). C©u hái trong vë bµi tËp ®Þa lý: C©u 1: 54 d©n téc C©u 2: ý sai trong c©u lµ: ..."ph­¬ng thøc s¶n xuÊt"... C©u 3: Nèi nh­ sau. D©n téc ViÖt ChiÕm 86,2% d©n sè c¶ n­íc Cã kinh nghiÑm th©m canh lóa n­íc. NhiÒu nghÒ thñ c"ng ®¹t møc tinh x¶o Ph©n bè tËp trung ë vïng ®ång b"ng, trung du vµ duyªn h¶i. C¸c d©n téc Ýt ng­êi ChiÕm 13,8% d©n sè c¶ n­íc Cã kinh nghiÖm trång c©y c"ng nghiÖp. Ph©n bè chñ yÕu ë miÒn nói vµ trung du C©u 4: §iÒn tªn mét sè d©n téc Ýt ng­êi ë n­íc ta vµo b¶ng sau cho phï hîp: Xem c©u 2 môc II phÇn A. C©u 5: Sù thay ®æi lèi sèng cña ®ång bµo ë vïng nói cao, tõ " du canh du c­" chuyÓn sang " ®Þnh canh, ®Þnh c­" ®· ®em l¹i nh÷ng kÕt qu¶ lín nµo? H¹n chÕ viÖc chÆt ph¸ rõng ®èt n­¬ng, lµm rÉy. B¶o vÖ tµi nguyªn rõng, h¹n chÕ xãi mßn ®Êt, lò lôt... æn ®Þnh cuéc sèng cho ®ång bµo c¸c d©n téc Ýt ng­êi th"ng qua ch­¬ng tr×nh ®Þnh canh , ®Þnh c­ tõ ®ã thùc hiÖn thµnh c"ng c"ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Gãp phÇn ph¸t triÓn NN miÒn nói, nhiÒu s¶n phÈm cña NN miÒn nói ®· trë thµnh s¶n phÈm hµng ho¸ ®­îc tiªu thô ë nhiÒu vïng miÒn xu"i. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn KT-XH miÒn nuÝ. Bµi 2: D©n sè vµ gia t¨ng d©n sè A.C©u hái vµ bµi tËp S¸ch gi¸o khoa: I/ C©u hái trong bµi häc: C©u 1: Quan s¸t h×nh 2.1( SGK trang 7), nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh t¨ng d©n sè cña n­íc ta. V× sao tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè gi¶m nh­ng sè d©n vÉn t¨ng nhanh? Gîi ý: D©n sè n­íc ta t¨ng nhanh vµ t¨ng liªn tôc tõ 1954 ®Õn 2003. Trong vßng 49 n¨m, d©n sè n­íc ta t¨ng thªm 57,1 triÖu ng­êi, trung b×nh mçi n¨m d©n sè n­íc ta t¨ng thªm 1,16 triÖu ng­êi. X¶y ra hiÖn t­îng "bïng næ d©n sè". TØ lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn cña n­íc ta cã sù biÕn ®éng ( 1954 - 2003). Thay ®æi theo tõng thêi k×. Cã thÓ chia thµnh hai thêi k×: + TK 1954 - 1970 tØ lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn cã sù biÕn ®éng lín, t¨ng gi¶m thÊt th­êng vµ ë møc cao, n¨m 1960 lªn tíi 3,9%/ n¨m. + TK 1970 - 2003 tØ lÖ t¨ng ds tù nhiªn gi¶m liªn tôc: 1970- 3,3% 1976- 3,0% 1979- 2,5% 1989- 2,1% 1999- 1,4% 2003- 1,3% - TØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè gi¶m nh­ng sè d©n vÉn t¨ng lµ do: + Quy m" d©n sè n­íc ta lín. + N­íc ta cã d©n sè trÎ, sè ng­êi trong ®é tuæi sinh ®Î chiÕm tØ lÖ cao trong tæng d©n sè. + C"ng t¸c d©n sè KHH - G§ cã nhiÒu h¹n chÕ. + TØ suÊt sinh cña n­íc ta cßn cao. C©u 2: D©n sè ®"ng vµ t¨ng nhanh ®· g©y ra nh÷ng hËu qu¶ g×? Nªu lîi Ých cña sù gi¶m tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè ë n­íc ta? Gîi ý: HËu qu¶: §èi víi kinh tÕ: + Tèc ®é t¨ng d©n sè ch­a phï hîp víi tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Trªn thùc tÕ ®Ó t¨ng 1% d©n sè th× møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ hµng n¨m ph¶i ®¹t 3-4% vµ l­¬ng thùc ph¶i t¨ng trªn 4% . Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ n­íc ta cßn chËm ph¸t triÓn th× møc t¨ng d©n sè nh­ hiÖn nay vÉn lµ cao. + VÊn ®Ò viÖc lµm lu"n lµ th¸nh thøc ®èi víi nÒn kinh tÕ. + Sù ph¸t triÓn kinh tÕ ch­a ®¸p øng víi tiªu dïng vµ tÝch luü, t¹o nªn m©u thuÉn gi÷a cung vµ cÇu. + ChËm chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ngµnh vµ l·nh thæ. Søc Ðp ®èi víi viÖc ph¸t triÓn x· héi: + ChÊt l­îng cuéc sèng chËm ®­îc c¶i thiÖn( ®Æc biÖt lµ trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu l­¬ng thùc , thùc phÈm). + GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi thÊp. + K×m h·m sù ph¸t triÓn cña y tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc.... Søc Ðp ®èi víi tµi nguyªn ,m"i tr­êng: + Suy gi¶m c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn. + ¤ nhiÔm m"i tr­êng. Lîi Ých cña sù gi¶m tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè ë n­íc ta: - Nªu lîi Ých víi kinh tÕ, tµi nguyªn m"i tr­êng, chÊt l­îng cuéc sèng ( x· héi). C©u 3: Dùa vµo b¶ng 2.1 ( SGK trang 8), h·y x¸c ®Þnh c¸c vïng cã tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè cao nhÊt, thÊp nhÊt; c¸c vïng l·nh thæ cã tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè cao h¬n trung b×nh c¶ n­íc. Gîi ý: Vïng cã tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè cao nhÊt: T©y B¾c - 2,19% Vïng cã tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè cao nhÊt: §ång b"ng s"ng Hång 1,1% C¸c vïng l·nh thæ cã tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè cao h¬n møc trung b×nh cña c¶ n­íc( 1,43%) lµ : §"ng B¾c, §BSH, §NB, §BSCL. C©u 4: Dùa vµo b¶ng 2.2( SGK trang 9), h·y nhËn xÐt: TØ lÖ hai nhãm d©n sè nam , n÷ thêi k× 1979 - 1999. C¬ cÊu d©n sè theo nhãm tuæi cña n­íc ta thêi k× 1979-1999. Gîi ý: a/ TØ lÖ hai nhãm d©n sè nam, n÷ : N÷ lu"n chiÕm tØ lÖ cao h¬n nam ( 1979: 51,5/48,5 ; 1989: 51,3/48,7 ; 1999: 50,8/49,2 ) §ang cã sù thay ®æi theo h­íng: + TØ lÖ n÷ gi¶m : ( dÉn chøng sè liÖu ) KÕt cÊu d©n sè theo giíi tÝnh ®ang dÇn tiÕn tíi sù c©n b"ng. b/ C¬ cÊu d©n sè theo nhãm tuæi: Cã sù chªnh lÖch lín vÒ tØ lÖ d©n sè gi÷a c¸c nhãm tuæi : + Nhãm tuæi trong ®é tuæi lao ®éng ( 15 - 59) lu"n chiÕm tØ träng cao nhÊt trªn 1/2 tæng d©n sè ; n¨m 1979 - 50,4% , 1989 - 53,8% , 1999 - 58,4%. + TiÕp ®Õn lµ nhãm tuæi d­íi ®é tuæi lao ®éng ( 0 - 14 ) ; n¨m 1979-42,5% , 1989 - 39,0%, 1999 - 33,5%. + Nhãm tuæi qu¸ ®é tuæi lao ®éng ( 60 trë lªn) chiÕm mét tØ träng nhá trong tæng d©n sè , n¨m 1979 - 7,1%, 1989 - 7,2%, 1999 - 8,1%. - §ang cã sù thay ®æi c¬ cÊu d©n sè theo nhãm tuæi. + Nhãm tuæi 15-59 vµ 60 trë lªn t¨ng vÒ tØ lÖ. + Nhãm tuæi d­íi ®é tuæi lao ®éng gi¶m vÒ tØ lÖ tõ 42,5%(1979) xuèng cßn 33,5%(1999). II/ C©u hái vµ bµi tËp: C©u 1: Dùa vµo h×nh 2.1 ( SGK trang 7 ), h·y cho biÕt sè d©n vµ t×nh h×nh gia t¨ng d©n sè cña n­íc ta. Xem c©u 1 môc I. Bæ sung : - N­íc ta cã sè d©n ®"ng, n¨m 2003 lµ 80,9 triÖu ng­êi . §øng thø 14 trªn thÕ giíi, thø 8 ë Ch©u ¸ vµ thø 3 trong khu vùc §"ng Nam ¸( vÒ diÖn tÝch, l·nh thæ n­íc ta ®øng thø 58 trªn thÕ giíi ). C©u 2: Ph©n tÝch ý nghÜa cña sù gi¶m gia t¨ng d©n sè tù nhiªn vµ sù thay ®æi c¬ cÊu d©n sè n­íc ta? Gîi ý: Gi¶m tèc ®é t¨ng d©n sè. Gi¶m bít søc Ðp cña d©n sè ®"ng vµ t¨ng nhanh ®èi víi dù ph¸t triÓn KT-XH, viÖc lµm, GD, y tÕ, v¨n ho¸... n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n, tµi nguyªn m"i tr­êng... TØ lÖ d©n sè phô thuéc gi¶m. C¬ cÊu d©n sè tiÕn tíi c©n b"ng h¬n t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tæ chøc x· héi vµ bè trÝ lao ®éng trong c¸c ngµnh nghÒ. C©u 3: Dùa vµo BSL d­íi ®©y: B¶ng 2.3 SGK trang 10. TÝnh tØ lÖ % gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè qua c¸c n¨m vµ nªu nhËn xÐt. VÏ biÓu ®å thÓ hiÖn t×nh h×nh gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè ë n­íc ta thêi k× 1979-1999. Gîi ý: a/ TÝnh tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn (%). C"ng thøc : TØ suÊt sinh(%o) - TØ suÊt tö(%o) 10 KÕt qu¶: N¨m 1979 - 2,53% ; N¨m 1999 - 1,43% b/ NhËn xÐt: TØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè n­íc ta gi¶m m¹nh trong giai ®o¹n 1979 - 1999. c/ VÏ biÓu ®å h×nh cét. B.C©u hái vµ bµi tËp trong tËp b¶n ®å §Þa lý: C©u 1: TÝnh ®Õn n¨m 2003, n­íc ta cã d©n sè lµ: 80,9 triÖu ng­êi. C©u 2: C¸c néi dông cã thÓ ®iÒn lÇn l­ît lµ: 3 ; 14 ; ®"ng d©n. C©u 3: Tr×nh bµy t×nh h×nh gia t¨ng d©n sè cña n­íc ta. Gi¶i thÝch v× sao tØ lÖ gia t¨ng d©n sè cña n­íc ta ®· gi¶m nh­ng d©n sè vÉn t¨ng nhanh? Xem c©u 1 môc I phÇn A. C©u 4: Tr×nh bµy hËu qu¶ cña d©n sè ®"ng vµ gia t¨ng d©n sè nhanh ë n­íc ta? Xem c©u 2 môc I phÇn A. C©u 5: Xem c©u 4 - môc I - phÇn A. C©u hái trong vë bµi tËp ®Þa lý: C©u 1: N¨m 2002 sè d©n n­íc ta lµ: 79,7 triÖu ng­êi. C©u 2: Dùa vµo h×nh 2.1 SGK trang 7 kh"ng thÓ rót ra ®­îc nhËn xÐt: D©n sè ViÖt Nam ®ang chuyÓn sang giai ®o¹n cã tØ suÊt sinh t­¬ng ®èi thÊp. C©u 3: TØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn gi¶m nh­ng sè d©n n­íc ta vÉn t¨ng nhanh do: + C"ng t¸c d©n sè KHH - G§ cã nhiÒu h¹n chÕ. + TØ suÊt sinh cña n­íc ta cßn cao. + N­íc ta cã d©n sè ®"ng. C©u 4: (1) D­íi tuæi lao ®éng. (2) Trong ®é tuæi lao ®éng. (3) Qu¸ ®é tuæi lao ®éng. NhËn xÐt: - §ang cã sù thay ®æi c¬ cÊu d©n sè theo nhãm tuæi. + Nhãm tuæi 15-59 vµ 60 trë lªn t¨ng vÒ tØ lÖ ( dÉn chøng ). + Nhãm tuæi d­íi ®é tuæi lao ®éng gi¶m vÒ tØ lÖ tõ 42,5%(1979) xuèng cßn 33,5%(1999). C©u 5: C¬ cÊu d©n sè theo giíi tÝnh ë n­íc ta : Ngµy cµng trë nªn c©n b"ng h¬n. C©u 6: a/ TØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè n¨m 1979: 2,53% ; n¨m 1999: 1,43%. b/ VÏ biÓu ®å h×nh cét. c/ NhËn xÐt: -TØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè n­íc ta gi¶m m¹nh trong giai ®o¹n 1979 - 1999. d/ Gi¶i thÝch: Thùc hiÖn tèt c"ng t¸c d©n sè KHH-G§. ý thøc cña ng­êi d©n trong viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch d©n sè ®· nghiªm tóc vµ s©u s¾c h¬n. Kinh tÕ ph¸t triÓn, møc sèng cña ng­êi d©n ®· kh"ng ngõng ®­îc t¨ng lªn ®· nhËn thøc ®­îc râ ý nghÜa cña quy m" gia ®×nh 2 con còng nh­ vai trß trong viÖc nu"i d¹y con. T­ t­ëng phong kiÕn l¹c hËu träng nam khinh n÷, cÇn cã con trai ®Ó nèi dâi t"ng ®­êng... ®· dÇn ®­îc thay thÕ b"ng c¸c t­ t­ëng tiÕn bé h¬n. Bµi 3 : Ph©n bè d©n c­ vµ c¸c lo¹i h×nh quÇn c­ A.C©u hái vµ bµi tËp S¸ch gi¸o khoa: I/ C©u hái trong bµi häc: C©u 1: Quan s¸t h×nh 3.1 SGK trang 10, h·y cho biÕt d©n c­ tËp trung ®"ng ë nh÷ng vïng nµo? Th­a thít ë nh÷ng vïng nµo ? V× sao ? Gîi ý: D©n c­ n­íc ta tËp trung ®"ng ë c¸c vïng ®ång b"ng vµ ven biÓn. Cô thÓ lµ §BSH, §BSCL vµ ven biÓn miÒn trung. Th­a thít ë c¸c vïng miÒn nói vµ trung du. Cô thÓ lµ T©y B¾c, §"ng B¾c, T©y Tr­êng S¬n, T©y Nguyªn. Gi¶i thÝch: ë c¸c vïng ®ång b"ng, ven biÓn cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi: + VÞ trÝ ®Þa lÝ thuËn lîi. + §iÒu kiÖn tù nhiªn ( ®h, ®Êt ®ai, khÝ hËu, nguån n­íc..) tèt phï hîp cho s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t cña nh©n d©n. + Cã lÞch sö ®Þnh c­ vµ khai th¸c l·nh thæ tõ l©u ®êi. + Cã hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng vµ c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt hoµn thiÖn vµ ®ång bé. ë c¸c vïng miÒn nói gÆp nhiÒu khã kh¨n, thiÕu thèn: + KT -XH kÐm ph¸t triÓn, l¹c hËu. C©u 2: H·y nªu nh÷ng thay ®æi cña quÇn c­ n"ng th"n mµ em biÕt? DiÖn m¹o lµng quª cã nhiÒu thay ®æi( nh­: ®­êng lµng ngâ xãm, kiÓu cÊu tróc nhµ ë, thãi quen sinh ho¹t, lèi sèng...). TØ lÖ ng­êi kh"ng lµm n"ng nghiÖp ë n"ng th"n ngµy cµng t¨ng. §· diÔn ra qu¸ tr×nh c"ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n"ng th"n. C©u 3: Quan s¸t h×nh 3.1 SGK trang 11, h·y nªu nhËn xÐt vÒ sù ph©n bè c¸c ®" thÞ cña n­íc ta. Gi¶i thÝch? Gîi ý: a/NhËn xÐt: Ph©n bè ®" thÞ kh"ng ®Òu gi÷a c¸c vïng. Trung du miÒn nói B¾c Bé cã sè l­îng ®" thÞ nhiÒu nhÊt n­íc ta( 15 ®" thÞ), tuy nhiªn ë ®©y chñ yÕu lµ c¸c ®" thÞ võa vµ nhá. Vïng cã ®" thÞ nhiÒu thø 3 vµ thø 2 c¶ n­íc lµ §BSH(10 ®" thÞ) vµ §BSCL.(12 ®" thÞ). §"ng Nam Bé lµ vïng cã quy m" ®" thÞ lín nhÊt n­íc ta. C¸c vïng cßn l¹i cã Ýt ®" thÞ vµ mËt ®é ®" thÞ th­a thít ( BTB, DHNTB, TN). b/ Gi¶i thÝch: D©n c­ nø¬c ta ph©n bè kh"ng ®ång ®Òu, nh÷ng vïng cã nhiÒu ®" thÞ vµ cã quy m" ®" thÞ lín lµ nh÷ng vïng ®"ng d©n vµ cã mËt ®é d©n sè cao. Sù ph¸t triÓn KT-XH kh¸c nhau gi÷a c¸c vïng miÒn. Quy m" diÖn tÝch gi÷a c¸c vïng miÒn cã sù kh¸c nhau râ rÖt. C©u 4: Dùa vµo b¶ng 3.1 SGK trang 13, h·y: NhËn xÐt vÒ sè d©n thµnh thÞ vµ tØ lÖ d©n thµnh thÞ cña n­íc ta. Cho biÕt sù thay ®æi tØ lÖ d©n thµnh thÞ ®· ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh ®" thÞ ho¸ ë n­íc ta nh­ thÕ nµo? Gîi ý: a/ NhËn xÐt: Sè d©n thµnh thÞ cña n­íc ta t¨ng lªn liªn tôc trong G§ 1985-2003, t¨ng 1,84 lÇn. TØ lÖ d©n thµnh thÞ còng t¨ng lªn t­¬ng øng tõ 18,97 % ( 1985) lªn 20,75% (1995) vµ lªn 25,80%( 2003). Trong ®ã giai ®o¹n 1995-2003 sè d©n thµnh thÞ vµ tØ lÖ d©n thµnh thÞ cã tèc ®é t¨ng nhanh h¬n giai ®o¹n 1985-1995. b/ Ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh ®" thÞ ho¸ cña n­íc ta ®ang diÔn ra nhanh, quy m" c¸c ®" thÞ ngµy cµng ®­îc më réng. C©u 5: H·y lÊy vÝ dô minh ho¹ vÒ viÖc më réng quy m" c¸c thµnh phè. VÝ dô viÖc më réng quy m" Thñ ®" Hµ Néi: Theo quyÕt ®Þnh cöa ................ DiÖn tÝch vµ ph¹m vi cña Hµ Néi hiÖn t¹i bao gåm: Toµn bé Thñ ®" Hµ Néi cò céng tØnh Hµ T©y céng huyÖn Mª Linh ( VÜnh Phóc ) vµ 4 x· ( §"ng Xu©n, TiÕn Xu©n, Yªn B×nh, Yªn Trung) cña huyÖn L­¬ng S¬n - tØnh Hoµ B×nh. §­a diÖn tÝch cña Thñ ®" Hµ Néi tõ 920 km2 , sè d©n 3,4 triÖu ng­êi lªn 6,2 triÖu ng­êi , diÖn tÝch lín h¬n gÊp 3 lÇn diÖn tÝch cña Hµ Néi cò. II/ C©u hái vµ bµi tËp: C©u1: Dùa vµo h×nh 3.1 SGK trang 11, h·y tr×nh bµy ®Æc ®iÓm ph©n bè d©n c­ cña n­íc ta? Gîi ý: D©n c­ n­íc ta tËp trung ®"ng ë c¸c vïng ®ång b"ng vµ ven biÓn, víi mËt ®é d©n sè trung b×nh cao ( trung b×nh trªn 100 ng­êi / km2 ). Cã n¬i mËt ®é d©n sè trung b×nh ®· lªn tíi trªn 1000 ng­êi / km2. D©n c­ n­íc ta th­a thít ë c¸c vïng miÒn nói vµ cao nguyªn nh­ T©y B¾c, T©y Nguyªn, T©y Tr­êng S¬n, §"ng B¾c. MËt ®é d©n sè trung b×nh d­íi 100 ng­êi/ km2. Trong ®ã §BSH lµ vïng cã mËt ®é d©n sè trung b×nh cao nhÊt, ë tÊt c¶ c¸c ®Þa ph­¬ng trong vïng th× mËt ®é d©n sè trung b×nh ®Òu trªn 500 ng­êi/ km2, nhiÒu ®Þa ph­¬ng cã mËt ®é trªn 1000 ng­êi / km2 ( Hµ Néi, H­ng Yªn, Th¸i B×nh, Nam §Þnh...). D©n c­ n­íc ta ph©n bè kh"ng ®ång ®Òu vµ kh"ng hîp lÝ gi÷a ®ång b"ng, ven biÓn víi miÒn nói vµ cao nguyªn. TËp trung ®"ng ë ®ång b"ng vµ ven biÓn , th­a thít ë miÒn nói vµ cao nguyªn. C©u 2: Nªu ®Æc ®iÓm cña c¸c lo¹i h×nh quÇn c­ ë n­íc ta? Gîi ý: QuÇn c­ N"ng th"n Thµnh thÞ §Æc diÓm c­ tró - Sèng tËp trung thµnh c¸c ®iÓm d©n c­ víi quy m" d©n sè kh¸c nhau. - HiÖn nay diÖn m¹o lµng quª ®ang cã nhiÒu thay ®æi. TØ lÖ ng­êi kh"ng lµm n"ng nghiÖp ë n"ng th"n ngµy cµng t¨ng. - Cã mËt ®é d©n sè rÊt cao. - KiÓu " nhµ èng " san s¸t kh¸ phæ biÕn. - KiÕu nhµ trung c­ cao tÇng ®ang x©y dùng ngµy cµng nhiÒu, kiÓu nhµ biÖt thù, nhµ v­ên. Chøc n¨ng kinh tÕ - Lµm n"ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c"ng nghiÖp. - Cã nhiÒu chøc n¨ng, lµ nh÷ng trung t©m kinh tÕ, chÝnh trÞ , v¨n ho¸, khoa häc kÜ thuËt...C"ng nghiÖp vµ dÞch vô. C©u 3: Quan s¸t b¶ng 3.2 SGK trang 14, nªu nhËn xÐt vÒ sù ph©n bè d©n c­ vµ sù thay ®æi mËt ®é d©n sè ë c¸c vïng cña n­íc ta? Gîi ý: D©n c­ n­íc ta cã sù ph©n bè kh"ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng trong n­íc. + TËp trung ®"ng ë c¸c vïng ®ång b"ng, lµ nh÷ng vïng cã mËt ®é d©n sè cao h¬n møc TB cña c¶ n­íc. Cao nhÊt lµ §BSH n¨m 2003: 1192 ng­êi/km2 , §NB - 476 ng­êi / km2, §BSCL - 425 ng­êi / km2. + Th­a thít ë c¸c vïng miÒn nói vµ cao nguyªn : T©y B¾c 67 ng­êi/km2 , T©y Nguyªn 84 ng­êi/km2 , §"ng B¾c 141 ng­êi/km2 . Ngay trong mét vïng th× mËt ®é d©n sè còng kh"ng gièng nhau gi÷a c¸c khu vùc vµ c¸c ®Þa ph­¬ng. ë TD & MNBB tiÓu vïng §"ng B¾c cã mËt ®é d©n sè 141 ng­êi/ km2 cao h¬n tiÓu vïng T©y B¾c 67 ng­êi / km2. MËt ®é d©n sè trung b×nh ë c¸c ®Þa ph­¬ng giai ®o¹n 1989 - 2003 ®Òu t¨ng lªn, nh­ng møc ®é t¨ng cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c khu vùc: + T©y Nguyªn lµ khu vùc cã mËt ®é d©n sè trung b×nh t¨ng nhiÒu nhÊt tõ 45 lªn 84 ng­êi/km2 , t¨ng 1,87 lÇn ( do c¸c ch­¬ng tr×nh di d©n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc lªn T©y Nguyªn ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c vïng kinh tÕ míi). + TD & MNBB lµ vïng cã mËt ®é d©n sè t¨ng Ýt nhÊt: 103 lªn 115 ng­êi/km2, t¨ng 1,1 lÇn. B.C©u hái vµ bµi tËp trong tËp b¶n ®å §Þa lý: C©u 1: ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng n­íc cã mËt ®é d©n sè trung b×nh cao trªn thÕ giíi, v­ît xa c¸c n­íc l¸ng giÒng trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. MËt ®é d©n sè trung b×nh cña n­íc ta cao gÊp 5,2 lÇn mËt ®é trung b×nh cña thÕ giíi MËt ®é d©n sè cña n­íc ta chØ ®øng sau NhËt B¶n 337 ng­êi/km2 vµ Philippin 272 ng­êi/km2 . Cao gÊp 10,3 lÇn so víi Lµo, 7,9 lÇn so víi Hoa K×, 3,6 lÇn so víi Brun©y, 3,5 lÇn Campuchia. C©u 2: Xem l¹i c©u 3- môc I- phÇn A. C©u 3: Néi d­ng ®iÒn vµo chç chÊm lµ: võa vµ nhá ®ång b"ng ven biÓn nhanh thÊp. C©u hái trong vë bµi tËp ®Þa lý: C©u 1: c©u sai - MiÒn B¾c víi miÒn Nam. C©u 2: Xem l¹i c©u 3 - môc II - phÇn A. C©u 3: Xem l¹i c©u 2 - môc II - phÇn A. C©u 4: (a) H­íng dÉn HS vÏ biÓu ®å kÕt hîp ®­êng vµ cét. (b) NhËn xÐt: Xem l¹i ý (a) môc I - phÇn A. Bµi 4: Lao ®éng vµ viÖc lµm. ChÊt l­îng cuéc sèng. A.C©u hái vµ bµi tËp S¸ch gi¸o khoa: I/ C©u hái trong bµi häc: C©u 1: Dùa vµo h×nh 4.1 SGK trang 15, h·y: NhËn xÐt vÒ c¬ cÊu lùc l­îng lao ®éng gi÷a thµnh thÞ vµ n"ng th"n. Gi¶i thÝch nguyªn nh©n. NhËn xÐt vÒ chÊt l­îng cña lùc l­îng lao ®éng ë n­íc ta. §Ó n©ng cao chÊt l­îng lùc l­îng lao ®éng cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p g×? Gîi ý: a/ C¬ cÊu lùc l­îng lao ®éng cña n­íc ta gi÷a thµnh thÞ vµ n"ng th"n: Lao ®éng n­íc ta tËp trung chñ yÕu ë n"ng th"n, n¨m 2003 chiÕm 75,8% tæng sè lao ®éng. Thµnh thÞ cã tØ lÖ lao ®éng thÊp h¬n nhiÒu so víi n"ng th"n, n¨m 2003 chiÕm 24,2%. Lao ®éng n­íc ta cã sù ph©n bè kh"ng ®ång ®Òu. Gi¶i thÝch: Do ®Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt cña nÒn kinh tÕ cña n­íc ta lµ n"ng nghiÖp vÉn lµ ngµnh kinh tÕ chñ yÕu, n"ng nghiÖp n­íc ta cßn l¹c hËu, viÖc c¬ giíi ho¸ n"ng nghiÖp cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn vÉn cßn sö dông mét lùc l­îng lao ®éng ®"ng. Do ®ã ®a sè ng­êi d©n cña n­íc ta vÉn ph¶i sinh sèng ë n"ng th"n - g¾n víi s¶n xuÊt n"ng nghiÖp. Qu¸ tr×nh ®" thÞ ho¸ ë n­íc ta ®ang diÔn ra nhanh , nh­ng tr×nh ®é ®" thÞ ho¸ cßn thÊp, qu¸ tr×nh c"ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ cña ®" thÞ vÉn cßn ®ang tiÕp diÔn. H¬n n÷a ®a sè c¸c ®" thÞ ë n­íc ta cã quy m" võa vµ nhá... nªn sè lao ®éng thµnh thÞ cña n­íc ta vÉn cßn chiÕm mét tØ lÖ nhá trong tæng sè lao ®éng cña c¶ n­íc. b/ NhËn xÐt vÒ chÊt l­îng cña lùc l­îng lao ®éng n­íc ta: Lùc l­îng lao ®éng cña n­íc ta cßn cã nhiÒu h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é chuyªn m"n vµ tay nghÒ, ®Æc biÖt lµ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lÝ, c"ng nh©n kÜ thuËt lµnh nghÒ cßn thiÕu nhiÒu. Sè lao ®éng kh"ng qua ®µo t¹o cßn chiÕm mét tØ lÖ cao trong tæng sè lao ®éng, n¨m 2003 chiÕm tíi 78,8%. Lùc l­îng lao ®éng ®· qua ®µo t¹o chØ chiÕm cã 21,2%, thÊp h¬n nhiÒu lÇn tØ lÖ lao ®éng kh"ng qua ®µo t¹o. Gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng cho lùc l­îng lao ®éng n­íc ta. Më c¸c trung t©m ®µo t¹o, h­íng nghiÖp, d¹y nghÒ ë c¸c ®Þa ph­¬ng. T­ vÊn lao ®éng vµ t×m kiÕm viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. Cã kÕ hoach GD & §T hîp lÝ vµ cã chiÕn l­îc ®Çu t­ më réng ®µo t¹o, d¹y nghÒ. C©u 2: QS h×nh 4.2 SGK trang 16, h·y nªu nhËn xÐt vÒ c¬ cÊu vµ sù thay ®æi c¬ cÊu lao ®éng theo ngµnh ë n­íc ta? Gîi ý: PhÇn lín lao ®éng n­íc ta tËp trung ë khu vùc n"ng-l©m-ng­ nghiÖp. Nh­ng ®ang cã xu h­íng gi¶m dÇn tõ 71,5% n¨m 1989 xuèng cßn 59,6% n¨m 2003 ( gi¶m 11,9% ). TØ lÖ lao ®éng trong khu vùc c"ng nghiÖp - x©y dùng vµ dÞch vô cßn chiÕm tØ lÖ nhá, nh­ng ®ang cã xu h­íng t¨ng dÇn. C"ng nghiÖp vµ x©y dùng t¨ng tõ 11,2% ( 1989) lªn 16,4%( 2003); dÞch vô t¨ng tõ 17,3% (1989) lªn 24,0% ( 2003). C©u 3: §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm, theo em cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p nµo? Ph©n bè l¹i d©n c­ vµ nguån lao ®éng. Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch d©n sè, søc khoÎ sinh s¶n. Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt ( nghÒ truyÒn thèng, thñ c"ng nghiÖp, TTCN...) chó ý thÝch ®¸ng ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c ngµnh dÞch vô. T¨ng c­êng hîp t¸c liªn kÕt ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, më réng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. Më réng, ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o c¸c cÊp, c¸c ngµnh nghÒ, n©ng cao chÊt l­îmg ®"Þ ngò lao ®éng ®Ó hä cã thÓ tù t¹o nh÷ng c"ng viÖc hoÆc tham gia vµo c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt dÔ dµng, thuËn lîi. §Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng. II/ C©u hái vµ bµi tËp cuèi bµi: C©u 1: T¹i sao gi¶i quyÕt viÖc lµm ®ang lµ vÊn ®Ò x· héi gay g¾t ë n­íc ta? - N"ng th"n do ®Æc ®iÓm mïa vô cña n"ng nghiÖp, sù ph¸t triÓn ngµnh nghÒ ë n"ng th"n cßn h¹n chÕ nªn t×nh tr¹ng thiÕu viÖc lµm lín ( n¨m 2003 lµ 22,3 %) - ë khu vùc thµnh thÞ tØ lÖ thiÕu viÖc lµm cßn cao 6 % - Sè l­îng lao ®éng n­íc ta hiÖn nay t­¬ng ®èi ®"ng( n¨m 2005, sè d©n ho¹t ®éng kinh tÕ lµ 42,5 triÖu ng­êi, chiÕm 51,2% d©n sè) . Sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng t¨ng nhanh mçi n¨m t¨ng thªm kho¶ng 1 triÖu lao ®éng trong khi ®ã nÕn kinh tÕ ph¸t triÓn kh"ng t­¬ng øng víi sù gia t­ng sè lao ®éng nªn viÖc lµm lµ mét vÊn ®Ò lín trong x· héi cña n­íc ta hiÖn nay. C©u 2: Chóng ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu g× trong viÖc n©ng cao chÊt l­¬ng cuéc sèng cña ng­êi d©n? Gîi ý: TØ lÖ ng­êi biÕt ch÷ ®¹t 90,3% n¨m 1999.( tÝnh ng­êi lín tõ 15 tuæi trë lªn) Møc thu nhËp b×nh qu©n trªn ®Çu ng